Sprawami cudzoziemców w Polsce zajmują się nie tylko państwowe instytucje specjalnie w tym celu powołane, takie jak Urząd do Spraw Cudzoziemców czy istniejące przy urzędach wojewódzkich Wydziały Spraw Cudzoziemców. Obcokrajowcom pomagają też ośrodki pomocy społecznej, Rzecznik Praw Obywatelskich (w roku 2011 powołał Komitet Ekspertów ds. Migrantów) czy Rzecznik Praw Dziecka (RPD). Chociaż zakres spraw zgłaszanych przez cudzoziemców do tej ostatniej instytucji jest szeroki, często dotyczy wydanych w ich sprawie decyzji administracyjnych.

Skargi dotyczą np. odmów przyznania statusu uchodźcy. Niemało kierowanych do RPD wniosków ma związek z dziećmi przebywającymi w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców. Jak informuje Katarzyna Czaj-Trzcińska, dyrektor Zespołu Spraw Rodzinnych i Nieletnich w Biurze RPD, w 2012 r. takich pism było najwięcej. Skargi dotyczyły przede wszystkim złych warunków pobytowych i problemów z dostępem do edukacji. Po protestach, które były opisywane w poprzednich numerach „BM”, Rzecznik Marek Michalak wraz z Ministrem Spraw Wewnętrznych, Jackiem Cichockim, przeprowadzili kontrolę w Ośrodku dla Cudzoziemców w Lesznowoli. Kontrole wykazały m.in. brak właściwej realizacji zapisanego w Konstytucji RP prawa do edukacji. Spostrzeżenia RPD dotyczące praw małoletnich, zwłaszcza w kontekście umieszczania ich w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców, zostały zawarte w skierowanych do MSW uwagach do projektu ustawy o cudzoziemcach.

W minionym roku do Biura RPD wpłynęło mniej niż w poprzednich latach skarg związanych z problemami z legalizacją pobytu. To konsekwencja prowadzonej od stycznia do lipca 2012 r. akcji regularyzacyjnej. Nieliczne skargi dotyczyły np. odmowy wydania małoletnim zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony z uwagi na niespełnienie kryterium nieprzerwanego pobytu.                       

AR