Od powitania do naturalizacji
Jakie problemy w kontaktach z polskimi urzędami mają cudzoziemcy? Jak można im zaradzić? Kompleksową diagnozę i zbiór rekomendacji w tym zakresie przygotowała Fundacja Rozwoju „Oprócz Granic” (FROG) - organizacja na co dzień pomagająca imigrantom w funkcjonowaniu w Polsce. Opracowanie nosi tytuł „Mapa drogowa do przyjaźniejszej integracji migrantów i polskiego społeczeństwa”, a jego adresatem są instytucje publiczne. Choć liczy aż 261 stron, to powinno przypaść do gustu zapracowanym urzędnikom i politykom - ma bowiem bardzo przejrzystą i uporządkowaną strukturę. 42 rekomendacje, opracowane według jednolitego schematu, zostały pogrupowane w dziesięciu działach tematycznych: od powitania imigrantów zaczynając, na dostępie do obywatelstwa kończąc.
„System instytucji publicznych, których rolą jest zapewnienie warunków do szerszego włączenia się w polskie społeczeństwo, zdaje się być niewystarczająco zintegrowany” - stwierdzają autorzy raportu. I przedstawiają całą gamę pomysłów mających na celu poprawę obsługi cudzoziemców w urzędach. Niektóre rozwiązania proponowane przez FROG można by wdrożyć nawet od razu, np. powołać stałą ogólnokrajową platformę współpracy organów administracji publicznej i organizacji pozarządowych, stworzyć internetowy system składania wniosków o zezwolenie na pobyt i pracę czy przygotować jednolite wytyczne dotyczące stosowania ustawy o cudzoziemcach, gwarantujące, że migrant składający wniosek o zezwolenie na pobyt w Poznaniu będzie miał takie same szanse na jego uzyskanie, jak cudzoziemiec składający podanie np. w Białymstoku. Realizacja części postulatów wymagałaby dużych nakładów finansowych, jak np. zapewnienie cudzoziemcom bezpłatnych kursów językowych. Inne pomysły mogą wydawać się kontrowersyjne, jak postulat, by cudzoziemcy mogli składać dokumenty w urzędzie nie tylko w języku polskim, czy propozycja uprawnienia wszystkich obcokrajowców mieszkających w Polsce do prowadzenia działalności gospodarczej*, a więc w praktyce pełne otwarcie polskiego rynku pracy.
Raport stanowi ważny głos środowiska pozarządowego i cudzoziemskiego w sprawie kształtowania prawa migracyjnego w Polsce.
RS
* Obecnie większość cudzoziemców z prawem czasowego pobytu, poza np. małżonkami obywateli polskich czy studentami studiów dziennych, może podejmować działalność gospodarczą tylko w określonych typach spółek.