W ramach międzyresortowego Zespołu do Spraw Migracji trwają intensywne prace nad przygotowaniem planu wprowadzenia w życie rekomendacji zawartych w dokumencie „Polityka migracyjna Polski - stan obecny i postulowane działania”. A jest co robić, bowiem dokument strategiczny przyjęty przez rząd w lipcu 2012 r. zawiera ponad 200 rekomendacji. Każda z nich musi być odpowiednio przełożona na konkretnie zaplanowane działania, z uwzględnieniem stanu i terminu wdrożenia, kosztów, źródeł finansowania, instytucji odpowiedzialnych oraz instytucji współpracujących. Biorąc pod uwagę fakt, że nad dokumentem wdrażającym pracuje, koordynowana przez MSW, grupa robocza, w skład której wchodzą przedstawiciele wszystkich ministerstw oraz zapraszani z uwagi na dyskutowaną problematykę przedstawiciele różnych instytucji - w tym np. Głównego Inspektoratu Pracy, Głównego Urzędu Statystycznego, Urzędu do Spraw Cudzoziemców - wypracowanie kompromisu może stanowić duże wyzwanie. Widać to wyraźnie na przykładzie imigracji zarobkowej czy monitoringu procesów migracyjnych. Zdaje się, że mające dominujące głosy w dyskusji ministerstwa właściwe w zakresie spraw wewnętrznych oraz pracy i polityki społecznej mają czasem odmienne spojrzenia na sposób stawienia czoła wyzwaniom, jakie niosą procesy migracyjne. Choć cel wydaje się identyczny, jak np. w wypadku udoskonalenia systemu oświadczeń pracodawców o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi.

Strategia migracyjna Polski, zawarta we wspomnianym dokumencie, obejmuje kilka obszarów polityki migracyjnej, tj. imigrację legalną, przeciwdziałanie nielegalnej migracji, ochronę i integrację cudzoziemców w Polsce, obywatelstwo i repatriację, emigrację zarobkową i migrację powrotną, funkcjonowanie systemu prawnego i instytucjonalnego oraz monitoring procesów migracyjnych. Ważnym elementem polityki migracyjnej Polski są też kwestie międzynarodowe, w tym współpraca z innymi krajami czy umowy bilateralne, oraz powiązania z innymi politykami. Tak szeroki wachlarz zagadnień do szczegółowego omówienia niewątpliwie oznacza, że uzgodnienie wspólnego stanowiska w odniesieniu do każdej rekomendacji może być problematyczne. O trudach przygotowania dokumentu wdrażającego najwięcej mogą powiedzieć pracownicy Departamentu Polityki Migracyjnej MSW, bowiem przypadło im w udziale scalać wszystkie uwagi i informacje nadsyłane (nierzadko z opóźnieniem) przez poszczególne instytucje. Budzące najwięcej dyskusji zagadnienia to przede wszystkim migracje zarobkowe do Polski, monitoring procesów migracyjnych, obywatelstwo czy repatriacja. Problematycznym obszarem okazały się też po części kwestie związane z integracją migrantów. Jak dotąd programy integracyjne były kierowane głównie do cudzoziemców objętych ochroną międzynarodową. Zalecane obecnie działania z zakresu integracji mają być adresowane do znacznie szerszego grona odbiorców. Na szczęście, nie wszystkie rekomendacje budzą tak wielkie dyskusje. Część jest już od jakiegoś czasu na bieżąco wdrażana. A dotyczy to m.in. przeciwdziałania nielegalnej migracji czy współpracy międzynarodowej.

Dokument wdrażający, zawierający też rezultat karkołomnych działań w postaci wyliczenia kosztów realizacji poszczególnych rekomendacji, powinien być gotowy juz we wrześniu 2013 r. Zatem, czasu na ostateczną analizę setek stron uwag i propozycji nie jest wiele. Motywacją do wytężonej pracy może być też zapowiedziana na czwarty kwartał 2013 r. przez Najwyższą Izbę Kontroli ewaluacja realizacji założeń polityki migracyjnej Polski, prowadzona w ramach oceny skutków zmian demograficznych zachodzących w Polsce.                                    

   MoS