Kolejowe przejście graniczne w Terespolu to miejsce, w którym przyjmowana jest największa w Polsce liczba wniosków o nadanie statusu uchodźcy na terytorium RP. Godzina 7:15 rano, na peron stacji Terespol powoli i dostojnie wtacza się pociąg białoruskich kolei relacji Brześć-Terespol - potocznie i dość pejoratywnie określany „śmieciuchem”. Podróżni karnie przechodzą do przejścia podziemnego, aby stawić się do kontroli granicznej. Jako pierwsze podchodzą „białoruskie mrówki”, które przyjeżdżają tu na zakupy, oraz nieliczni turyści. Na samym końcu kolejki ustawiają się osoby, które opuściły swój kraj, nie mają wizy wjazdowej do Polski i chcą wnioskować o nadanie statusu uchodźcy - właśnie tu. One już wiedzą, że w ich wypadku procedura kontroli będzie dłuższa.

Po Francji (2005 i 2007 r.), Belgii (2006 r.) i Wielkiej Brytanii (2011 r.) w tym roku znowu przyszła kolej na Szwecję*. Począwszy od 19 maja przez dziewięć kolejnych dni trwały zamieszki w sztokholmskiej dzielnicy Husby oraz w jej okolicach, a zdjęcia płonących samochodów obiegły cały świat. W sumie zniszczono ponad 150 samochodów, zdemolowane zostały liczne sklepy, a z lokalnego posterunku policji zostały zgliszcza.

Tysiące nielegalnych przekroczeń granicy dziennie, 11 mln nieudokumentowanych imigrantów i wciąż niezaspokojony popyt na pracę. Oto paradoks ósmej gospodarki świata (Bank Światowy 2011, wskaźnik: PKB per capita). W odpowiedzi grupa amerykańskich senatorów zaproponowała „Border Security, Economic Opportunity, and Immigration Modernization Act” - pakiet reform, który został już przyjęty na razie przez Senat USA.

Projekt założeń do ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw z dnia 19 kwietnia br. różni się istotnie od projektu z dnia 13 lutego 2013 r., przekazanego w tymże miesiącu do konsultacji zewnętrznych. W efekcie rozpatrzenia przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej uwag zgłoszonych przez inne ministerstwa, urzędy i organizacje, w obecnej wersji projektu założeń nie można znaleźć już rozdziału poświęconego zmianom w dostępie cudzoziemców do rynku pracy w Polsce, a konkretnie zapisom, których realizacja miała na celu zapobieganie nadużyciom w krótkookresowym zatrudnianiu cudzoziemców w ramach tzw. uproszczonego systemu, czyli na podstawie oświadczeń pracodawców.

Od 53 do 100 mln osób na świecie pracuje jako płatne pomoce domowe. Postępuje feminizacja migracji, do której przyczynia się również fala migracyjna z Polski. Polki, obok innych kobiet z Europy Środkowo-Wschodniej i Globalnego Południa, bardzo często znajdują zatrudnienie na rynku usług domowych jako sprzątaczki. W literaturze mówi się o nich jako o „klasie imigrantek”, „proletariuszkach międzynarodowych”, „służących globalizacji”. Czynnikiem przyciągającym migrantki jest wzrost zapotrzebowania na płatną pomoc domową w krajach rozwiniętych, wbrew tezie o „śmierci” zawodu służącej w latach 30. XX w.

Przyznanie rosyjskiego paszportu francuskiemu aktorowi Gerardowi Depardieu przez prezydenta Rosji, Władimira Putina, podzieliło rosyjskich internautów. Część z nich odebrała to jako żart, inni ocenili prezydencki gest w kategoriach łamania obowiązującego prawa. W blogosferze zaroiło się od komentarzy, których autorzy doszukiwali się nieprawidłowości związanych z wydaniem Depardieu nowego dokumentu tożsamości. Wskazywali m.in. na zdjęcie rzekomo zrobione w 2007 r. i pochodzące z internetu oraz numer seryjny odbiegający ich zdaniem od numerów dokumentów wydawanych na przełomie 2012 i 2013 r. Gorące dyskusje toczyły się także wokół podstawy prawnej, która pozwoliła przyznać Gerardowi Depardieu obywatelstwo rosyjskie.

Polska: Od 1 stycznia do 2 lipca 2012 r. cudzoziemcy przebywający w Polsce nielegalnie mogli zalegalizować swój pobyt w ramach trzeciej już akcji abolicyjnej. W sumie zarejestrowano ponad 9,5 tys. wniosków. Część z nich wciąż czeka na rozpatrzenie. Część złożono z zamiarem skorzystania z tzw. małej abolicji, czyli możliwości wyjazdu z Polski bez konsekwencji w postaci zakazu ponownego wjazdu przez określony czas. Wśród wniosków były i takie, które wpłynęły od tzw. turystów abolicyjnych, co odróżnia ubiegłoroczną akcję od poprzednich.

W aktualnym numerze, wraz z początkiem nowego roku, rozpoczynamy na łamach „Biuletynu Migracyjnego” dyskusję nad projektem nowej ustawy o cudzoziemcach. Mamy nadzieję, że będzie ona nie tylko okazją do wymiany uwag, ale również pozwoli Czytelnikom głębiej zapoznać się z rozwiązaniami zawartymi w projekcie, a tym samym lepiej zrozumieć nadchodzące zmiany i lepiej się do nich przygotować.

Obecnie podstawowym aktem prawnym regulującym wjazd, pobyt i wyjazd z terytorium RP cudzoziemców jest ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach. Ustawa ta była wielokrotnie nowelizowana w większości w celu dostosowania jej do uregulowań unijnych. W rezultacie, spowodowało to obniżenie czytelności i przejrzystości przepisów oraz pogłębiło ich kazuistyczny charakter. Ustawa stała się coraz trudniejsza w stosowaniu zarówno dla organów administracji publicznej, jak i dla cudzoziemców. Zaistniała zatem konieczność stworzenia czytelnych narzędzi prawnych, które pozwoliłyby usprawnić przebieg procedur legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Polski. W tym celu w resorcie spraw wewnętrznych został przygotowany projekt założeń do projektu ustawy o cudzoziemcach, który 16 sierpnia 2011 r. został przyjęty przez Radę Ministrów. Następnie w Rządowym Centrum Legislacyjnym został przygotowany projekt ustawy o cudzoziemcach, który 19 października 2012 r. został skierowany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych.